بررسی رابطه مشکلات نمایندگی و حق الزحمه حسابرسی در شرکت-های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده وجود تضاد منافع بین سهامدار و نماینده او (مدیر) موجب نگرانی سهامداران شده است، سهامداران از مدیران توقع افزایش ارزش شرکت را دارند اما ممکن است مدیران از موقعیت خود برای افزایش منافع شخصی خود استفاده کنند. این باعث می شود که نمایندگی دچار چالش هایی شود و هزینه های نمایندگی افزایش یابد. هدف این پژوهش بررسی رابطه مشکلات نمایندگی ناشی از جریان نقد آزاد و حق الزحمه حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در ‏بورس اوراق بهادار تهران و یافتن پاسخ این سوال است که آیا جریان نقد آزاد شرکت ها عاملی موثر در ایجاد سرمایه گذاری-های نامطلوب که منجر به مسائل نمایندگی می شوند، هست یا خیر. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران در فاصله سال های 1383 تا انتهای 1389 است. به منظور انجام این تحقیق توصیفی – همبستگی تعداد 56 شرکت نمونه انتخاب شد و اطلاعات آن ها از طریق سایت بورس و دیگر نرم افزارهای مرتبط جمع آوری شد. روش های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده آزمونهای z و f است. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه ها نشان داد میانگین حق الزحمه حسابرسی شرکت های با جریان نقد آزاد بالا بیشتر از میانگین حق الزحمه حسابرسی شرکت های با جریان نقد آزاد پایین است. همچنین یافته های تحقیق نشان داد که میانگین حق الزحمه حسابرسی شرکت هایی با فرصت رشد بالا، کمتر از حق الزحمه حسابرسی شرکت هایی با فرصت رشد پایین است. نتیجه آزمون فرضیه سوم نشان داد که حق الزحمه حسابرسی شرکت هایی که سطوح بدهی بالاتری دارند، بیشتر است. در نهایت آزمون فرضیه چهارم پژوهش نشان داد که هر چه میزان سود تقسیمی شرکت بیشتر باشد حق الزحمه حسابرسی آن کمتر است. آزمون فرضیه پنجم نشان داد که میانگین حق الزحمه حسابرسی شرکت های با ریسک ورشکستگی بالا بیشتر از میانگین حق الزحمه حسابرسی شرکت-های با ریسک ورشکستگی پایین است. حسابرسی، حق الزحمه حسابرسی، فرضیه نمایندگی، مشکلات ناشی از نمایندگی، جریان نقد آزاد.